Markt, 9140 Temse
Toon het startpunt op de kaart
Parking
Toon parking langs de route
Openbaar vervoer
Toon openbaar vervoer langs de routeOoit telde je talloze scheepswerven langsheen de Scheldeboorden. Meer dan 20 jaar geleden sloot één van de grootste van België, de Boelwerf, definitief haar deuren. Op deze wandeling ontdek je de plaatsen die belangrijk waren voor het bedrijf. Op zeven plaatsen vertellen scheepsmasten het verhaal van de Boelwerf: Welke soorten schepen werden hier gebouwd? Welke stappen worden ondernomen bij de opbouw en te waterlating van een schip?
De Markt van Temse was een belangrijke plaats voor de scheepswerf, en dan vooral op vlak van sociaal leven. Het was een drukbezochte plaats vanwege de vele cafés die vertier boden aan de Boelwerknemers. Bij één ervan, De Gulden Cop, kan je vandaag nog steeds terecht.
Verderop vind je langs de Schelde de Wilfordkaai. De Wilfordkaai vormt vanwege zijn strategische ligging aan de Schelde al eeuwenlang het zwaartepunt voor welvaart in Temse en omstreken. Van de 18de tot de 20ste eeuw was de kaai het centrum van handel en nijverheid met de aan- en uitvoer van textiel, azijn en graan.
Tijdens de 20ste en 21ste eeuw was het vooral dé hotspot voor scheeps- en pleziervaart met de nabije scheepswerf van Boel en de rederijen van Wilford (en later Rivertours).
In de jaren 1980 kreeg de scheepsbouw, toen nog één van de vijf belangrijkste nationale sectoren in België, het steeds moeilijker als gevolg van de grote internationale concurrentie van hoofdzakelijk Aziatische scheepsbouwwerven. In 1982 was Cockerill Yards Hoboken, een andere grote scheepswerf van zeeschepen in België, het eerste slachtoffer van deze crisis. Na dat faillissement werd Boelwerf door de overheid gedwongen om Cockerill over te nemen. Eén van de kranen van Cockerill werd in 1986 naar Temse overgebracht. Het is de laatst overgebleven Hensen-kraan in België en bepaalt met haar 48 meter hoogte al jaren de skyline van Temse.
Sinds het begin van de jaren 70 vormt aardgas een belangrijke energiebron in Europa. Het wordt aangeleverd via ondergrondse pijpleidingen, of per schip in LNG-tankers. In 1973 werd zo’n tanker bij Boelwerf besteld: de Methania, destijds de grootste gastanker ter wereld en het grootste schip dat Boelwerf ooit gebouwd had. De Methania was dusdanig groot dat het schip niet dwars op de Schelde kon liggen!
Wil je zelf ontdekken hoe groot de Methania was? Volg dan de ‘klinknagelwandeling’, een route langs het Georges Van Dammeplein, de Paswerkerslaan, Tekenaarslaan en de Monteerderslaan, die de werkelijke omtrek van het schip benadert.
In deze buurt vond je van 1960 tot 1994 de werkhuizen die instonden voor een groot deel van de afwerking van schepen, in de volksmond ook wel ‘de kleine ateliers’ genoemd. Het bevatte verschillende afdelingen, waaronder een lasschool (ongeveer ter hoogte van huidige residentie Alcedo). De scheepswerf hechtte sinds zijn ontstaan altijd veel belang aan degelijke opleidingen. Want hoe beter arbeiders opgeleid werden, des te kwalitatiever was het werk dat ze konden afleveren
Net zoals de Monteerderslaan, verklappen deze straatnamen welke activiteiten hier plaatsvonden. Platen en profielen zijn de bouwstenen van een schip. Ze kwamen per trein of per boot Temse binnen en werden verder naar het platenpark op de scheepswerf gevoerd. Het (semi-automatisch) platenpark werd in de jaren 1960 in deze buurt geïnstalleerd. Hier werden metalen platen geklasseerd volgens soort, dikte en kwaliteit.
Grenzend aan het platenpark lag ‘Den Esch’, een van oorsprong buitendijks poldergebied ontstaan door de getijdenwerking van de Schelde. Aan de afwateringssluis van het polderwater bevond zich het eerste zwembad van Temse, een realisatie van de Nautic Club Temse (1928), waarvan Jozef Boel de voorzitter was. Het zwembad sloot zijn deuren in 1957, toen de Boelwerf in het kader van zijn expansie de gronden van de polder innam voor waterdichtheidstesten. De Schelde was destijds zo vervuild geraakt, dat men overschakelde op het zuivere water van vijvercomplex Den Esch om scheepstanken te testen op lekkage.
Op deze plaats bevond zich sinds 1826 een katoenspinnerij die samen met vele andere katoenfabrieken en weverijen zorgde voor heel wat werkgelegenheid in Temse. Na WO II verschoof het industriële zwaartepunt naar de scheepsbouw. In de jaren 50 kocht de Boelwerf deze gronden over en vormde een aantal werkhuizen van de fabriek om tot ateliers van de scheepsafdeling onderhoud. Waar het vroeger gonsde van de bedrijvigheid, de zweetparels op de voorhoofden van de werklieden stonden, en de bedrijfsbrandweer zich klaar hield om onmiddellijk in te grijpen, vind je nu een populair kampeerautoterrein.